การกำกับดูแลที่ดี (Good governance) หมายถึง กระบวนการประเมินว่าสถาบันของรัฐดำเนินงานด้านสาธารณะและจัดการทรัพยากรสาธารณะได้อย่างไร โดยมีเป้าหมายเพื่อรับประกันการบรรลุสิทธิมนุษยชน ในแบบที่ปราศจากการละเมิดและคอร์รัปชั่น รวมถึงให้ความสำคัญกับกฎหมายอย่างเหมาะสม
ตัวอย่างจากข่าวในช่วงปี 2021-2023:
- การต่อสู้กับคอร์รัปชั่น: ในปี 2021, มีข่าวเกี่ยวกับโครงการหนึ่งของรัฐที่ถูกค้นพบว่ามีการทุจริต รัฐบาลได้ดำเนินการตรวจสอบและดำเนินคดีกับผู้ที่เกี่ยวข้อง เพื่อประกันความโปร่งใสและธรรมาภิบาล
- การบริหารจัดการทรัพยากรสาธารณะ: ในปี 2022, มีรายงานว่ารัฐบาลได้แนะนำแนวทางใหม่ในการจัดสรรทรัพยากรสาธารณะเพื่อประโยชน์สูงสุดของประชาชน โดยมุ่งเน้นความยั่งยืนและความเสมอภาค
- การรับประกันสิทธิมนุษยชน: ในปี 2023, รัฐบาลได้พัฒนาและบังคับใช้นโยบายใหม่ที่เน้นการปกป้องและส่งเสริมสิทธิมนุษยชน เช่น การปฏิรูประบบยุติธรรมเพื่อเพิ่มความเข้าถึงในการเข้าถึงความยุติธรรม
การกำกับดูแลที่ดีนี้ เป็นปัจจัยสำคัญในการพัฒนาและรักษาความเชื่อมั่นในระบบรัฐบาลและสถาบันของรัฐ ทำให้สังคมมีความยั่งยืนและมีความเป็นธรรมมากขึ้น ซึ่งเป็นสิ่งจำเป็นสำหรับการพัฒนาที่ยั่งยืนในระยะยาว
สำหรับ Good governance ในองค์กรเอกชนหรือมหาชน หมายถึง กระบวนการที่องค์กรดำเนินการบริหารจัดการอย่างโปร่งใสและมีความรับผิดชอบ เพื่อสร้างความเชื่อมั่นในหมู่ผู้ถือหุ้น ลูกค้า และผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย รวมถึงการปฏิบัติตามกฎหมายและข้อบังคับที่เกี่ยวข้อง การกำกับดูแลที่ดีในบริบทนี้ รวมถึง:
- ความโปร่งใส: การเปิดเผยข้อมูลที่สำคัญต่อผู้มีส่วนได้ส่วนเสียอย่างครบถ้วนและเป็นปัจจุบัน
- การบริหารจัดการที่มีความรับผิดชอบ: การตัดสินใจและดำเนินงานอย่างมีความรับผิดชอบต่อผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย
- การปฏิบัติตามกฎหมายและจริยธรรม: การปฏิบัติการทุกอย่างภายใต้กรอบของกฎหมายและมาตรฐานจริยธรรม
- การตรวจสอบและความมั่นคง: มีการตรวจสอบอย่างเข้มงวดและมีระบบบริหารความเสี่ยงที่ดี
ตัวอย่างที่ชัดเจนของการกำกับดูแลที่ดีในองค์กรเอกชนหรือมหาชนในประเทศไทยมีดังนี้:
- บริษัท ปตท. จำกัด (มหาชน): ปตท. ได้รับการประเมินการกำกับดูแลกิจการในระดับดีเลิศ (Excellent CG Scoring) ต่อเนื่องเป็นปีที่ 15 และติดหนึ่งใน Top Quartile ของบริษัทจดทะเบียนที่มีมูลค่าทางการตลาดไม่น้อยกว่า 10,000 ล้านบาท ในโครงการสำรวจการกำกับดูแลกิจการบริษัทจดทะเบียน (Corporate Governance Report of Thai Listed Companies: CGR) ประจำปี 2566 จากสมาคมส่งเสริมสถาบันกรรมการบริษัทไทย (IOD) โดยการสนับสนุนจากตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย (ตลท.). นี่สะท้อนถึงการพัฒนามาตรฐานการกำกับดูแลกิจการที่ดีอย่างต่อเนื่อง.
- บริษัท เจริญโภคภัณฑ์อาหาร จำกัด (มหาชน) หรือ ซีพีเอฟ: ซีพีเอฟได้รับรางวัล CAC Change 2023 ซึ่งเป็นการประกาศเกียรติคุณบริษัทที่ผ่านการรับรองเป็นสมาชิกแนวร่วมต่อต้านคอร์รัปชันของภาคเอกชนไทย (CAC). นอกจากนี้ ซีพีเอฟยังส่งเสริมคู่ค้าธุรกิจ SMEs ให้มีแนวปฏิบัติที่ดีในการจัดการกับทุจริตคอร์รัปชั่น โดยจัดอบรมเพิ่มพูนความรู้แก่คู่ค้า SME ในการกำกับดูแลกิจการที่ดีและโปร่งใสเป็นประจำทุกปี.
Source:
- “ปตท. ได้รับการประเมินการกำกับดูแลกิจการระดับดีเลิศต่อเนื่อง 15 ปีซ้อน.” เดลินิวส์, www.dailynews.co.th. สืบค้นเมื่อ 13 ธันวาคม 2023.
- ซีพีเอฟคว้ารางวัล CAC Chan oai_citation:1,ปตท. ได้รับการประเมินการกำกับดูแลกิจการระดับดีเลิศ ต่อเนื่อง 15 ปีซ้อน | เดลินิวส์ard 2023 ย้ำจุดยืนรวมพลังต้านคอร์รัปชัน.” Thansettakij, www.thansettakij.com. สืบค้นเมื่อ 13 ธันวาคม 2023.
ทั้งสองตัวอย่างนี้แสดงให้เห็นถึงความมุ่งมั่นขององค์กรในการส่งเสริมการกำกับดูแลที่ดี ทั้งในด้านการทำธุรกิจอย่างยั่งยืนและการต่อต้านการทุจริตคอร์รัปชัน.
Good governance มีความสำคัญอย่างยิ่งต่อทุกภาคส่วนในสังคม เนื่องจากมันนำไปสู่การบริหารจัดการที่โปร่งใสและมีความรับผิดชอบ, ซึ่งจำเป็นต่อการพัฒนาที่ยั่งยืนทั้งในแง่เศรษฐกิจ, สังคม และสิ่งแวดล้อม. การกำกับดูแลที่ดีส่งเสริมให้มีการตัดสินใจที่มีประสิทธิภาพและช่วยลดความเสี่ยงของการทุจริตและคอร์รัปชั่น. นอกจากนี้ยังช่วยให้ผู้มีส่วนได้ส่วนเสียต่างๆ ได้รับผลประโยชน์อย่างเท่าเทียมและธรรม, และสนับสนุนการปกป้องสิทธิมนุษยชนและการยึดถือกฎหมาย. ดังนั้นการกำกับดูแลที่ดีจึงเป็นพื้นฐานสำคัญในการสร้างสังคมที่มั่นคงและเป็นธรรม.
